Przepisy dotyczące utylizacji odpadów – najważniejsze wymogi prawne i obowiązki przedsiębiorców

• Utylizacja odpadów – co mówi prawo?
• Jak powinien wyglądać bezpieczny transport odpadów?
• Jak gromadzić odpady medyczne?

Prowadzenie własnej firmy nie jest łatwe. Każdy przedsiębiorca wie, że prowadzenie działalności w zgodzie z obowiązującymi przepisami prawa jest jednym z jego najważniejszych zadań. Jedną z najczęściej nowelizowanych gałęzi prawa niewątpliwie pozostaje ta dotycząca tzw. prawa odpadowego. Warto znać najważniejsze oraz najnowsze wymogi prawne i obowiązki przedsiębiorców w tym zakresie.

Utylizacja odpadów – co mówi prawo?

Każdy przedsiębiorca zobowiązany jest prowadzić ewidencję wytworzonych przez siebie odpadów – powinien wywiązywać się z tego zadania przy wykorzystaniu swojego indywidualnego konta w BDO (tj. Bazie Danych o Produktach i Opakowaniach oraz Gospodarce Odpadami). Co istotne, dokumenty należy sporządzać bezpośrednio w systemie BDO, aczkolwiek można wykorzystać w tym zakresie zewnętrzną aplikację zintegrowaną z tym systemem. Każdy posiadacz odpadów ma prawny obowiązek do prowadzenia zarówno ilościowej, jak i jakościowej ewidencji odpadów, zgodnej z katalogiem odpadów. Jednocześnie ewidencjonowanie powinno zapewniać zarówno ilościową, jak i jakościową kontrolę nad wytwarzanymi odpadami, które następnie są przekazywane, transportowane i unieszkodliwiane bądź poddawane określonemu procesowi odzysku. Poprzez zobowiązanie przedsiębiorców (będących jednocześnie wytwórcami odpadów) do prowadzenia ewidencji tego rodzaju, ułatwiona została realizacja określonych zadań z zakresu statystyki oraz kontroli w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami. Wskazać należy również podstawowe dokumenty dot. ewidencji odpadów – należą do nich:

● Elektroniczna Karta Przekazania Odpadów;
● Karta Ewidencji Odpadów;
● Roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach i gospodarowaniu odpadami
(składane Marszałkowi Województwa).

Wypełniając kartę ewidencji odpadów, należy określić jej odpowiedni numer oraz wskazać kod i rodzaj odpadu. W tym przypadku zastosowanie znajduje klasyfikacja zawarta w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 31 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów. Na karcie powinny znaleźć się również dane posiadacza danego odpadu. Nie wchodząc w szczegóły, taką kartę ewidencji odpadów należy sporządzić dla każdego miejsca wytwarzania odpadów, a także dla każdego miejsca gospodarowania nimi.

Jak powinien wyglądać bezpieczny transport odpadów?

Odbiór odpadów niebezpiecznych, a także transport odpadów i utylizacja, wymagają ścisłego przestrzegania określonych procedur. W tym przypadku zastosowanie znajdują nie tylko przepisy o randze krajowej, lecz również i międzynarodowej. Sam transport musi zostać właściwie udokumentowany, zaś odpady medyczne, czy też chemiczne powinny zostać „posegregowane” (właściwie zgromadzone) według ich przynależności do określonych kodów.

Kody odpadów medycznych rozpoczynają się cyfrą 18 (wskazującą na ich przynależność do tej grupy) natomiast ich dalsza część wskazywać będzie podgrupę i konkretny odpad, np. kod 18 01 08* dotyczyć będzie leków cytotoksycznych i cytostatycznych, natomiast kod 18 01 09 pozostałych leków. Kolejno, kod 18 01 10* to odpady amalgamatu dentystycznego, a kod 18 01 80* zużyte peloidy z działalności leczniczej, które mogą wykazywać właściwości zakaźne. Niewątpliwie „najpopularniejszymi” odpadami w tej grupie są odpady o kodzie 18 01 03* oraz 18 01 04 oznaczające kolejno inne odpady, które zawierają żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt (np. zainfekowane pieluchomajtki, podpaski, podkłady), z wyłączeniem 18 01 80 i 18 01 82 oraz (w przypadku odpadów o kodzie 18 01 04) inne odpady niż wymienione w 18 01 03 (np. opatrunki z materiału lub gipsu, pościel, ubrania jednorazowe, pieluchy).

Jeżeli odpady zaliczane są do grona odpadów niebezpiecznych (mogą to być nie tylko odpady medyczne, ale i przemysłowe bądź takie, których skład chemiczny czy biologiczny może stanowić zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzi czy środowiska), ich kod zostaje dodatkowo opatrzony wyróżnikiem „*”. Pamiętać należy również o odpowiedzialności za dalsze losy odpadu, spoczywającej na ich wytwórcy aż do chwili ich prawidłowego unieszkodliwienia. W związku z powyższym, tym bardziej istotna staje się kwestia wyboru doświadczonego i rzetelnego kontrahenta, wyspecjalizowanego w transporcie i unieszkodliwieniu odpadów. Utylizacja odpadów Śląsk oferowana przez EKOMED Gospodarka Odpadami Sp z o.o. to profesjonalna usługa, przeznaczona zarówno dla dużych podmiotów jak i dla wyspecjalizowanych firm.

Transport odpadów niebezpiecznych może bowiem zostać przeprowadzony tylko i wyłącznie przez osoby posiadające właściwie przeszkolenie i niezbędne uprawnienia. Cały proces gospodarowania odpadami musi pozostać w pełni transparentny, tak aby można było na każdym jego etapie określić podmiot odpowiedzialny za dalszy los odpadów. Pojazdy służące do transportu odpadów medycznych muszą spełniać rygorystyczne wymagania Państwowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, oraz pozostawać w zgodzie z wymogami określonych przepisów międzynarodowych, takich jak np. Umowa ADR.

Jak gromadzić odpady medyczne?

Szpitale, laboratoria, punkty medyczne czy przychodnie powinny dysponować pojemnikami na odpady medyczne. Warto tutaj wiedzieć, że muszą one być wykonane z solidnych, trwałych oraz elastycznych materiałów, wykazujących właściwości w zakresie odporności na działanie zmiennych warunków atmosferycznych oraz substancji chemicznych. Pojemniki na odpady medyczne dostępne są w wielu rozmiarach. Do gromadzenia odpadów medycznych przeznaczone zostały pojemniki koloru czerwonego, żółtego lub niebieskiego. Inną grupą stanowią odpady weterynaryjne, które powstają w wyniku leczenia i pielęgnacji zwierząt, a także podczas przeprowadzania badań naukowych – co do zasady, stosujemy w ich przypadku tożsame rozwiązania w zakresie kolorystyki i właściwości opakowań, jak w przypadku „klasycznych” odpadów medycznych. Wyróżnić możemy także odpady laboratoryjne, pochodzące z działalności obiektów medycznych i naukowych. Pamiętajmy również, że pod pojęciem odpadów spożywczych/pokonsumpcyjnych rozumieć będziemy różne rodzaje odpadów – to nie tylko resztki jedzenia, ale także artykuły wycofane z obrotu.

Szczególną uwagę zwracamy na odpady niebezpieczne. Resztki z żywienia pacjentów oddziałów zakaźnych (pomimo ich ewidentnie pokonsumpcyjnego charakteru) umieścimy w opakowaniach w kolorze czerwonym, opatrując właściwym kodem odpadu. W pojemnikach koloru żółtego umieścimy szeroko rozumiane chemikalia, a także odczynniki zawierające substancje niebezpieczne, a nawet leki cytostatyczne czy cytotoksyczne. W pojemnikach w innych kolorach (takich jak np. niebieski) zgromadzimy narzędzia chirurgiczne, zabiegowe, a także ubrania jednorazowe czy pieluchy (o ile nie będą one przejawiać właściwości zakaźnych). Ze względu na konieczność zachowania właściwości fizycznych opakowań przeznaczonych do gromadzenia odpadów (co ma fundamentalne znaczenie dla bezpieczeństwa całego procesu transportu i unieszkodliwienia odpadów) ustawodawca zakazuje zapełniania opakowań powyżej 2/3 ich objętości. Po szczelnym zamknięciu opakowania zakazane jest jego ponowne otwarcie – opakowania przeznaczone do gromadzenia odpadów medycznych są bowiem opakowaniami jednorazowego użytku. Po więcej wiedzy zapraszamy do zapoznania się z naszymi innymi artykułami.

Zespół EKOMED-GO