Segregacja, czyli sposób na oszczędności w trudnych czasach

• Po co segregować?
• Co to znaczy „dobry pojemnik na odpady medyczne”?
• Jak prawidłowo segregować odpady medyczne?

Jak zapewne większość z nas wie, odpady medyczne to – w dużym uproszczeniu – takie odpady, które powstały w związku ze świadczeniem usług medycznych, usług o charakterze kosmetycznym, podczas prowadzenia badań czy doświadczeń naukowych. Ogólne zasady postępowania z odpadami tego rodzaju określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi. Zapewne wiele osób zadaje sobie pytanie jaki jest sens prawidłowej segregacji odpadów medycznych? Odpowiedzi na tak zadane pytanie jest kilka – bezpieczeństwo, zgodność z literą prawa czy w końcu ograniczenie kosztów.

Po co segregować?

Pojemniki na odpady medyczne są obowiązkowym elementem wyposażenia każdego szpitala, apteki, przychodni czy gabinetu lekarskiego. Możemy je znaleźć je również w salonach kosmetycznych czy studiach tatuażu.

Wbrew powszechnej opinii, właściwa segregacja odpadów medycznych jest zagadnieniem bardzo istotnym, bowiem poszczególne przedmioty składające się na przedmiotową grupę odpadów mogą zawierać określone drobnoustroje i patogeny, które przy nieodpowiednim gromadzeniu mogą przedostać się m.in. do wód gruntowych i narazić na niebezpieczeństwo (którego można uniknąć postępując w przepisany sposób) większą liczbę osób lub zwierząt. Odpowiednie segregowanie poszczególnych rodzajów odpadów należących do grupy odpadów medycznych jest zatem nie tyle wskazane, co wręcz konieczne ze względów szeroko pojętego bezpieczeństwa.

Należy również pamiętać, iż cena unieszkodliwienia odpadów dyktowana przez instalacje przeznaczone do przeprowadzania procesów tego rodzaju różni się w zależności od poszczególnych rodzajów odpadów, tj. uzależniona jest ona od kodu, który został przypisany określonym odpadom. Dla przykładu, cena unieszkodliwienia odpadów o kodzie 18 01 06* będzie oscylować w okolicach dwukrotności ceny ustalonej dla unieszkodliwienia odpadów o kodzie 18 01 04 – z ekonomicznego punktu widzenia, właściwa segregacja odpadów medycznych pozwoli zatem na istotne ograniczenie kosztów unieszkodliwienia odpadów ponoszonych przez naszą placówkę.

Do segregacji i gromadzenia odpadów medycznych służą specjalistyczne opakowania, tj. odpowiednio przystosowane worki oraz pojemniki, posiadające określone właściwości fizykochemiczne. Zakup pojemników z profesjonalnego i zweryfikowanego źródła daje nam gwarancję, iż zakupiony towar będzie posiadał wszelkie niezbędne właściwości określone zarówno przez krajowe, jak również europejskie prawodawstwo.

Co to znaczy „dobry pojemnik na odpady medyczne”?

Odpowiedni i zgodny ze wytyczonymi standardami pojemnik przeznaczony do gromadzenia odpadów medycznych powinien być wykonany z najwyższej jakości materiałów, które gwarantują nie tylko odporność na określone substancje chemiczne, ale zapewniają również fizyczne właściwości, gwarantujące wymaganą wytrzymałość i elastyczność, przy jednoczesnym utrzymaniu jak najmniejszej wagi opakowania, co pozwala na ich efektywny transport.

Co do zasady, do produkcji pojemników na odpady medyczne wykorzystuje się polipropylen, który spełnia wszystkie te funkcje – jest trwały, odporny na przekłucia (np. igłami czy sprzętem chirurgicznym), a przy tym elastyczny i wytrzymały przy kontakcie z substancjami niebezpiecznymi. Opakowania tego rodzaju często nazywane są pojemnikami twardościennymi.

Tzw. pojemniki medyczne występują w różnych pojemnościach, a także posiadają specjalne, jaskrawe oznaczenia kolorystyczne, mające ułatwić medykom proces segregacji, a następnie umożliwić bezpieczne unieszkodliwienie tychże odpadów przez wyspecjalizowane w tym zakresie zakłady.

Zasady prawidłowego gospodarowania odpadami medycznymi zakładają, że profesjonalny pojemnik na odpady medyczne zostanie oznaczony we właściwy sposób (najczęściej przy pomocy naklejki) tj. że będą na nim widnieć dane takie jak m.in. informacja o kodzie grupy odpadów medycznych, danych wytwórcy, miejscu wytworzenia, a także dacie i godzinie otwarcia i zamknięcia pojemnika.

Aby zabezpieczenie materiału zakaźnego mogło przebiegać sprawnie i bezpiecznie, pojemniki posiadają specjalne otwory wrzutowe z zastawkami i przykrywami. Dodatkowo każdy z pojemników jest wyposażony w szczelną pokrywę (uniemożliwiającą jego ponowne otwarcie i zamknięcie) oraz uchwyty ułatwiające ich transport.

Jak prawidłowo segregować odpady medyczne?

Jak niejednokrotnie już wspominaliśmy, w opakowaniach o kolorze czerwonym powinniśmy umieszczać odpady zawierające żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny, co do których istnieją przypuszczenia, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt, zużyte peloidy, pojemniki na krew, części ciała i organy, a także odpadki z żywienia pacjentów oddziałów zakaźnych. W twardościennych pojemnikach o takim kolorze, należy również umieszczać tzw. odpady medyczne ostre, a więc igły, ostre narzędzia czy szklane ampułki, które mogłyby narazić personel medyczny na zranienie, a które mogą spełniać warunki przedstawione powyżej.

W pojemnikach o kolorze żółtym umieszczamy z kolei chemikalia i odczynniki zawierające substancje niebezpieczne, leki cytotoksyczne i cytostatyczne, a także odpady amalgamatu dentystycznego.

W pojemnikach o innych kolorach (np. niebieskim, zielonym czy czarnym) umieszczamy narzędzia chirurgiczne i zabiegowe, opatrunki, pościel, ubrania jednorazowe, pieluchy, chemikalia i odczynniki chemiczne oraz zużyte peloidy inne niż te kwalifikowane do pojemników czerwonych i żółtych.

Należy pamiętać, iż w związku z określonymi właściwościami fizycznymi pojemników na odpady medyczne, ustawodawca zabronił zapełniania opakowań powyżej 2/3 ich objętości, a po ich szczelnym zamknięciu zabronione jest ich ponowne otwieranie – w takiej formie powinny one zostać przetransportowane do miejsca ich utylizacji.

Zespół EKOMED-GO