Jakie są najnowsze metody recyklingu i odzysku odpadów w przemyśle?

• Odpady przemysłowe — co to takiego?
• Nowoczesne metody recyklingu — jak odzyskuje się surowce z odpadów przemysłowych?
• Korzyści z recyklingu i odzysku odpadów

Zmniejszanie negatywnego wpływu bieżącej działalności na środowisko stanowi wyzwanie, które za cel obrały sobie firmy z każdego sektora gospodarki. Przemysł jest jedną z tych gałęzi, która zdaje się mieć w tym względzie najwięcej do zrobienia – zwłaszcza z uwagi na rodzaj odpadów, które są przezeń wytwarzane. Jak przedstawiają się nowoczesne metody odzyskiwania surowców z wytwarzanych przez nas odpadów?

Odpady przemysłowe — co to takiego?

Pod pojęciem „odpady przemysłowe” kryje się szeroka kategoria odpadów, do których zaliczyć możemy odpady lub odpady niebezpieczne, powstałe w związku z wykonywaniem określonej działalności gospodarczej, ze szczególnym uwzględnieniem działalności produkcyjnej, wydobywczej i przemysłowej.

Słysząc sformułowanie „odpady przemysłowe” najczęściej na myśl przyjdą nam odpady takie jak m.in. popioły, żużel, pyły, ale także odpady pogórnicze, oleje, smary czy zużyte części samochodowe, natomiast musimy być świadomi faktu, pod pojęciem odpadów przemysłowych możemy spotkać się również z odpadami pochodzącymi m.in. z budów lub remontów, takimi jak np. rozpuszczalniki, farby, lakiery lub osady ściekowe, jeżeli będą one wykazywać określone właściwości, które będą skutkować ich zakwalifikowaniem do grupy odpadów potocznie zwanymi właśnie odpadami przemysłowymi.

Znaczna część tzw. odpadów przemysłowych może zostać ponownie zagospodarowana nie tylko w bezpieczny dla środowiska, ale również efektywny ekonomicznie sposób, przy zastosowaniu właściwych metod recyklingu – to właśnie od doboru prawidłowych metod utylizacji odpadów przemysłowych zależeć będzie w znacznej mierze stan naszego środowiska, a w konsekwencji również i nasze zdrowie.

Nowoczesne metody recyklingu — jak odzyskuje się surowce z odpadów przemysłowych?

Obecnie jedną z najpopularniejszych metod odzyskiwania surowców z odpadów przemysłowych jest recykling chemiczny. Metoda ta polega na rozkładzie materiałów na podstawowe komponenty chemiczne, z których są złożone, które to mogą być ponownie wykorzystane do produkcji nowych produktów.

Za szczególnie obiecujący pod względem jego efektywności uważa się obecnie recykling wielu tworzyw sztucznych. Umożliwia on sprawne przetwarzanie odpadów plastikowych na surowce wtórne, których właściwości są porównywalne z surowcami użytymi przy pierwotnej produkcji. W powyższej sytuacji „nieśmiertelność” plastiku zdaje się zyskiwać nowy wymiar i może okazać się nie tyle jego wadą, co zaletą.

Kolejnym sposobem stosowanym przy recykling odpadów trudnych jest tzw. biorecykling, w ramach którego wykorzystuje się mikroorganizmy rozkładające materię organiczną na kompost lub biogaz. Otrzymany w ten sposób produkt można wykorzystać jako źródło energii lub nawóz, co znajduje szerokie zastosowanie zwłaszcza w przemyśle rolniczym.

Recykling elektromagnetyczny pozwala na separację frakcji metali z mieszaniny odpadów. Proces ten odbywa się przy wykorzystaniu silnych magnesów, dzięki czemu w całym procesie można odzyskać nawet takie metale jak neodym czy kobalt (metale powszechnie wykorzystywane w urządzeniach elektronicznych), których znaczny koszt pozyskania ma pośredni wpływ na cenę urządzeń wytwarzanych przy ich zastosowaniu.

Nieoczywistą, lecz wartą wymienienia metodą jest odzyskiwanie wody – odpowiednio filtrowane ścieki przemysłowe, mogą zostać wykorzystane na wiele sposobów. Prawidłowo przeprowadzony proces filtracji pozwala na całkowite wyeliminowanie lub istotne ograniczenie ryzyka związanego z ponownym wykorzystaniem tak uzdatnionych płynów. Taka odzyskana woda może być wykorzystywana np. poprzez jej wtórne wprowadzenie do obiegu przemysłowego, np. do płukania, rozcieńczania mieszanin, etc..

Ponieważ temat recyklingu odpadów przemysłowych pozostaje istotny dla wielu przedsiębiorstw, obecnie na rozwijanie innowacyjnych metod odzysku przeznacza się budżety, które jeszcze kilka lat temu były jedynie myśleniem życzeniowym i ekologiczną mrzonką. Jako jedną ze wspomnianych innowacyjnych metod możemy wskazać np. recykling 3D, w którym główną rolę odgrywają drukarki 3D tworzące nowe produkty z surowców wtórnych, pozyskanych z odpadów stanowiących tworzywa sztuczne. Rozwijane są także precyzyjne metody wykorzystujące czujniki do sortowania optycznego — dzięki nim możliwe staje się oddzielenie nawet niewielkich części metali szlachetnych znajdujących się w elektronice.

Coraz więcej uwagi poświęca się także wykorzystywaniu sztucznej inteligencji do optymalizowania i udoskonalania procesów recyklingu. Sztuczna inteligencja może pomóc przewidywać awarie maszyn, umożliwiać precyzyjne sortowanie materiałów na niespotykaną dotąd skalę czy w końcu sprawdzać jakość oddzielonych surowców.

Korzyści z recyklingu i odzysku odpadów

Do podstawowych zalet związanych z rozwojem coraz to nowszych i bardziej zaawansowanych metod recyklingowych z całą pewnością zaliczymy przede wszystkim zmniejszanie negatywnego wpływu odpadów na środowisko. W konsekwencji właściwego przetwarzania odpadów przemysłowych, zdecydowanie mniej zanieczyszczeń trafia do wód gruntowych i ekosystemów. Co więcej, odzyskane surowce i energia mogą być ponownie przetwarzane, dzięki czemu skutecznie zmniejszana jest objętość emitowanych gazów cieplarnianych.

Produkcja surowców wtórnych z odzyskanych materiałów zazwyczaj wymaga o wiele mniejszej ilości energii niż produkcja surowców pierwotnych. Dotyczy to także odpadów generowanych w wyniku pracy zakładów przemysłowych, które coraz częściej postrzegane są nie jako odpady właśnie, a jako cenne surowce, stanowiące podstawę ograniczenia kosztów produkcji określonych towarów.

Zespół EKOMED-GO