Bezpieczny transport odpadów – jak powinien wyglądać?

• Odbiór odpadów niebezpiecznych
• Dokumentacja odbioru i transportu odpadów niebezpiecznych
• Transport odpadów niebezpiecznych w praktyce
• Pojemniki na odpady niebezpieczne, szkolenia pracowników i ewidencja odpadów
• Dlaczego przestrzeganie przepisów dot. transportu odpadów jest takie ważne?

Odbiór odpadów niebezpiecznych, ich transport i utylizacja to proces, który wymaga przestrzegania ścisłych procedur określonych zarówno w przepisach o randze krajowej, jak również i międzynarodowej. Transport taki musi być przede wszystkim właściwie udokumentowany, a odpady medyczne czy chemiczne powinny zostać na etapie ich wstępnego gromadzenia właściwie posegregowane, wg ich przynależności do określonych kodów. W tym artykule skupimy się, na tym jak powinien wyglądać transport odpadów niebezpiecznych, jakie normy powinna spełniać flota pojazdów przeznaczona do ich transportu oraz jakie kwalifikacje powinny posiadać osoby zajmujące się transportem odpadów niebezpiecznych – w tym medycznych i chemicznych.

Odbiór odpadów niebezpiecznych

Do grupy odpadów o charakterze niebezpiecznym zaliczymy zarówno określone kategorie odpadów medycznych czy przemysłowych jak również wszystkie inne odpady, które ze względu na swoje pochodzenie, skład chemiczny, biologiczny czy inne właściwości i okoliczności stanowią zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi (czy też stanu środowiska), w związku z czym zostały uznane przez Ustawodawcę za odpady o takim charakterze. Warto pamiętać, że odpowiedzialność za gospodarowanie odpadami spoczywa na ich Wytwórcy – to w jego obowiązku leży właściwe gospodarowanie wytworzonymi przez niego odpadami, co najczęściej sprowadza się do wyboru wyspecjalizowanego kontrahenta, posiadającego właściwe kwalifikacje do transportu i utylizacji odpadów. Zanim substancje i niebezpieczne resztki zostaną przetransportowane do miejsca ich unieszkodliwienia, muszą zostać odebrane przez wykwalifikowany personel – to właśnie z tych powodów przed zleceniem transportu odpadów warto poświęcić chwilę na rzetelną weryfikację czy wybrana przez nas firma:

• znajduje się w rejestrze BDO – Bazie Danych o Produktach i Opakowaniach oraz o Gospodarce Odpadami;
• posiada stosowne zezwolenie na transport odpadów określonego rodzaju (medycznych, chemicznych, laboratoryjnych i innych);
• przeprowadza cały proces transportu, zgodnie z postanowieniami Umowy dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (Umowa ADR).

Dokumentacja odbioru i transportu odpadów niebezpiecznych

Odbiór odpadów niebezpiecznych należy udokumentować, wypełniając wcześniej Kartę Przekazania Odpadów (w skrócie KPO) według ściśle określonych wytycznych – o czym pisaliśmy m.in. tutaj. KPO to dokument obiegowy zapewniający transparentność całego procesu, który wypełniają wszystkie podmioty zaangażowane w proces gospodarowania odpadami – od Wytwórcy, poprzez firmę transportującą, aż po zakład odpowiedzialny za unieszkodliwienie odpadów. Warto pamiętać bowiem, że podmiot transportujący nie zawsze będzie (i co do zasady nie jest) podmiotem odpowiedzialnym za utylizację odpadów.

Transport odpadów niebezpiecznych w praktyce

Jeśli chodzi o sam transport odpadów niebezpiecznych, musi on zostać przeprowadzony przez osoby z właściwymi uprawnieniami, w sposób niwelujący ryzyko do absolutnego minimum – przewożone odpady nie powinny w żaden sposób zagrażać zarówno środowisku, jak również osobom zaangażowany w cały proces gospodarowania odpadami. W przypadku odpadów medycznych, pojazdy przeznaczone do transportu odpadów muszą spełniać przede wszystkim rygorystyczne wymagania Państwowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej oraz inne, dodatkowe wymagania, wynikające z przepisów odrębnych, takich jak np. wspomniana powyżej Umowa ADR. Kierowca takiego pojazdu zobowiązany jest posiadać właściwe przeszkolenie dot. transportu towarów niebezpiecznych (co najmniej w części korespondującej z przewożonym przez niego ładunkiem) a także posiadać inne, niezbędne kwalifikacje w zakresie prowadzenia określonego pojazdu.

Pojemniki na odpady niebezpieczne, szkolenia pracowników i ewidencja odpadów

Kwestią równie istotną co transport, jest posiadanie przez Wytwórcę odpadów pojemników zgodnych z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa. Pojemniki takie – w zależności od rodzaju gromadzonych w nich odpadów – powinny posiadać określone przez Ustawodawcę właściwości, odpowiednią kolorystyką, oraz rzetelne oznaczenie zgromadzonych w nich odpadów. Pracownicy odpowiedzialni za wstępne gromadzenie i ewidencjonowanie odpadów powinni podlegać regularnym szkoleniom dot. zakresu ich obowiązków. Podmiot prowadzący działalność związaną z przewozem odpadów niebezpiecznych powinien przed każdym odbiorem otrzymać od przekazującego odpady (najczęściej ich wytwórcy) potwierdzenie właściwie wystawionej KPO, wprowadzonej do systemu ewidencji odpadów – takie działanie gwarantuje rzetelny i transparentny dla każdej ze stron proces transportu i unieszkodliwienia odpadów

Dlaczego przestrzeganie przepisów dot. transportu odpadów jest takie ważne?

Powodów znaleźć można kilka, niewątpliwie jednak, najważniejszymi z nich są bezpieczeństwo, oraz ciążąca na Wytwórcy odpadów odpowiedzialność – zarówno ta karna, jak i finansowa – za ich prawidłowe unieszkodliwienie. W przypadku transportu odpadów niebezpiecznych, ich właściwa ewidencja pozwala na znaczne zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i transparentności całego procesu gospodarowania odpadami, a co za tym idzie zminimalizowania potencjalnego wpływu szkodliwych substancji na środowisko czy osoby postronne. Rzetelna weryfikacja firmy zajmującej się transportem odpadów oraz wybór doświadczonego partnera są niezmiernie istotne, ponieważ pozwalają na uchronienie się przed przypadkami (na szczęście coraz rzadszymi) porzucenia niebezpiecznych odpadów przez nieuczciwego przewoźnika.

Zespół EKOMED-GO