Odpady medyczne w prywatnej praktyce lekarskiej
Odpady medyczne w prywatnej praktyce lekarskiej
- Utylizacja odpadów medycznych, czyli tak naprawdę co?
- Bezpieczne (z)gromadzenie
- Transport odpadów medycznych, a wizyta w domu pacjenta
- Co z ewidencją odpadów medycznych?
- Doświadczenie ma znaczenie
Prowadzenie prywatnej praktyki lekarskiej, wiąże się z koniecznością spełnienia szeregu istotnych wymogów prawnych i organizacyjnych – w tym również tych, dot. gospodarowania wytworzonymi przez nas odpadami medycznymi. Czy ze względu na skalę prowadzonej działalności obowiązują nas takie same zasady jak podmioty lecznicze? W jaki sposób postępować z odpadami medycznymi powstałymi podczas realizowania świadczeń medycznych na wezwanie?
Prowadzenie własnego gabinetu lekarskiego wiąże się z szeregiem wymagań i obowiązków, którym musi sprostać właściciel. Jednym z takich właśnie wymogów, jest prawidłowy transport i utylizacja odpadów medycznych, które będą wytwarzane w ramach prowadzonej praktyki. Zadbanie o prawidłowe – zgodne ze wszystkimi przepisami i procedurami – gospodarowanie wytworzonymi przez nas odpadami, pozwoli nam nie tylko na zachowanie właściwych warunków sanitarnych, ale również na uchronienie siebie i własnej praktyki przed określonymi konsekwencjami prawnymi. Należy bowiem pamiętać, iż co do zasady, odpowiedzialność za wytworzony przez nas odpad spoczywa na nas aż do chwili jego prawidłowego unieszkodliwienia, a szereg obowiązujących przepisów prawnych wyraźnie określa sposób postępowania z poszczególnymi rodzajami odpadów.
Utylizacja odpadów medycznych, czyli tak naprawdę co?
Z uwagi na określone zagrożenia wynikające ze szczególnej charakterystyki odpadów medycznych, co do zasady, odpady z tej grupy nie mogą zostać zagospodarowane w sposób podobny do odpadów komunalnych, jak również nie istnieje większa możliwość poddania ich recyklingowi. Najczęstszą – i najbezpieczniejszą – stosowaną metodą utylizacji odpadów z grupy 18 jest ich unieszkodliwienie w tzw. procesie D10, tj. poprzez ich termiczne przekształcenie w przeznaczonej do tego rodzaju zadań instalacji. Takie przekształcenie najczęściej odbywać się będzie w temperaturze o minimalnej wysokości 1100 stopni Celsjusza. Tak wysoka temperatura daje pewność neutralizacji wszelkich niebezpiecznych substancji, a zaawansowane systemy filtracyjne pozwalają na jeszcze dalej idącą poprawę bezpieczeństwa całego procesu.
Należy również pamiętać, iż wiedza i doświadczenie mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa całego procesu utylizacji odpadów medycznych, w związku z czym, tym istotniejsze staje się powierzenie działań o takim charakterze wyspecjalizowanej i uprawnionej do realizowania tego typu zadań firmie.
Bezpieczne (z)gromadzenie
Szczegółowy sposób postępowania z odpadami medycznymi możemy znaleźć w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 roku. Do kluczowych zasad dot. bezpieczeństwa w zakresie postępowania z odpadami medycznymi, możemy z całą pewnością zaliczyć te dot. sposobu wstępnego gromadzenia odpadów oraz specyfiki opakowań przeznaczonych do tego celu. Należy bowiem pamiętać, aby pojemniki na odpady medyczne w których umieszczać będziemy wytworzone przez nas odpady, spełniały wszystkie wymagania dot. właściwości, które powinno wykazywać takie opakowanie – przede wszystkim, powinno być ono szczelne! Musimy zdawać sobie sprawę, że odpady powinny być zapakowane w taki sposób, aby z opakowania nie wydostawały się żadne substancje, a samo opakowanie nie było narażone na pęknięcie lub przerwanie – z tego też powodu, żadne opakowanie nie może zostać zapełnione powyżej 2/3 jego objętości. Dodatkowo, odpady o ostrych końcach zobowiązani jesteśmy umieścić w twardościennym opakowaniu, odpornym na przekłucie lub przebicie.
Pamiętajmy, że opakowania przeznaczone do wstępnego gromadzenia odpadów medycznych są opakowaniami jednorazowymi, które muszą być odporne na działanie warunków atmosferycznych i środków chemicznych, oraz uniemożliwiającymi ich ponowne otwarcie i zamknięcie. Ze względu na właściwości odpadów medycznych, zarówno możliwość ich transportu, jak również utylizacji, zarezerwowana została wyłącznie dla wyspecjalizowanych przedsiębiorstw, ewidencjonowanych we właściwych rejestrach – powierzenie procesu gospodarowania odpadami podmiotom, które nie posiadają właściwych zezwoleń, może wiązać się z określonymi konsekwencjami prawnymi.
Transport odpadów medycznych, a wizyta w domu pacjenta
Jak już wiemy, odpady medyczne wytwarzane przez praktyki lekarskie mogą zostać powierzone wyłącznie wyspecjalizowanym w tym zakresie jednostkom. Samochody przeznaczone do transportu odpadów tego rodzaju muszą być odpowiednio przystosowane do tego celu i posiadać właściwe i dobrze widoczne oznaczenie. Kierowcy takich pojazdów zobowiązani są do posiadania określonych uprawnień i właściwego przeszkolenia ADR w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych. Ponadto, pojazdy tego rodzaju powinny spełniać wszystkie wymagania Państwowej Inspekcji Sanitarnej przewidziane dla takich środków transportu.
Pewnym specyficznym przypadkiem dot. transportu odpadów medycznych jest sytuacja w której świadczenia zdrowotne udzielane będą w miejscu innym, niż regularne miejsce wykonywania praktyki, tj. np. w domu pacjenta. Lekarze, pielęgniarki i inne osoby udzielające takich świadczeń, powinny wdrożyć specjalną procedurę postępowania z odpadami medycznymi wytworzonymi w takich okolicznościach – procedura ta, powinna przede wszystkim wskazywać miejsce wstępnego magazynowania odpadów medycznych, do którego odpady powstałe w miejscu wykonywania świadczenia powinny niezwłocznie trafić. Na czas transportu odpadów do takiego miejsca (np. tego, które wykorzystujemy w ramach naszej codziennej działalności), powinniśmy umieścić przewożone przez nas odpady w specjalnym, szczelnym opakowaniu, zabezpieczającym je na ten czas.
Co z ewidencją odpadów medycznych?
Jak zapewne wszyscy wiemy, na przestrzeni ostatnich lat, wprowadzona została w naszym kraju Baza Danych o Produktach i Opakowaniach oraz o Gospodarce Odpadami, czyli tzw. BDO. Baza ta ma w swoich założeniach usprawnienie sprawowania pieczy nad prawidłowym pozbywaniem się odpadów przez podmioty nimi gospodarujące i co trzeba przyznać – pomimo drobnych, przejściowych problemów wdrożeniowych – zdecydowanie spełnia swoje zadanie. Co do zasady, każdy podmiot regularnie wytwarzający odpady określonego rodzaju zobowiązany jest do ich ewidencjonowania i prowadzenia właściwego rejestru w systemie BDO, co umożliwia podejmowanie bieżących działań analitycznych w zakresie wytwarzania i utylizacji odpadów, a także znacząco ułatwia powiązanie określonego odpadu z jego wytwórcą w przypadku ich nierzetelnej utylizacji – co na szczęście, obecnie staje się zjawiskiem marginalnym, a nielegalne składowiska odpadów są sukcesywnie i konsekwentnie lokalizowane i zamykane.
Ewidencja ta obejmuje zarówno dane ilościowe, jak również jakościowe – bazuje ona na katalogu odpadów, który wprowadzony został rozporządzeniem Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 roku w sprawie katalogu odpadów – poszczególne odpady zostały podzielone na właściwe grupy, podgrupy i rodzaje, umożliwiające ich szybką identyfikację. W związku z powyższym, oraz z uwagi na fakt, iż prywatne praktyki lekarskie regularnie wytwarzają określone odpady w toku wykonywanej przez siebie działalności, zobowiązane są one do ewidencjonowania wytwarzanych przez siebie odpadów oraz posiadania wpisu, wraz z indywidualnie nadanym numerem w rejestrze BDO.
Doświadczenie ma znaczenie
Zdajemy sobie sprawę jak trudnym i istotnym zadaniem może być właściwy wybór firmy, której powierzymy gospodarowanie wytworzonymi przez nas odpadami – a więc niejako również i naszego bezpieczeństwa. Jako EKOMED Gospodarka Odpadami Sp. z o.o. jesteśmy jednym z liderów rynku gospodarowania odpadami medycznymi i niebezpiecznymi. W obszarze naszego działania pozostaje Śląsk, który jest matecznikiem dla naszej Spółki. Wiedza i doświadczenie zdobyte na przestrzeni blisko 18 lat gospodarowania odpadami wszelkiego rodzaju, pozwala nam na przeprowadzenie bezpiecznego oraz w pełni transparentnego procesu transportu i utylizacji odpadów, a współpraca z największymi i najbardziej wymagającymi przedstawicielami sektora medycznego w Polsce sprawia, że nasze usługi z powodzeniem znajdują zainteresowanie również w mniejszych jednostkach.
Zespół EKOMED-GO